کد مطلب:816 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:313

احکام طهارت(آب مطلق و مضاف)
مسأله 15 ـ آب یا مطلق است یا مضاف.



آب مضاف :آبی است كه آن را از چیزی بگیرند. مثل آب هندوانه و گلاب، یا با چیزی مخلوط باشد، مثل آبی كه به قدری با گل و مانند آن مخلوط شود، كه دیگر به آن آب نگویند و غیر اینها آب مطلق است، و آن بر پنج قسم است: اول آب كر دوم آب قلیل سوم آب جاری چهارم آب باران پنجم آب چاه.







1 ـ آب كـــر



مسأله 16 ـ آب كر مقدار آبی است كه اگر در ظرفی كه درازا و پهنا و گودی آن هر یك سه وجب و نیم است بریزند، آن ظرف را پر كند. و وزن آن از صدوبیستوهشت من تبریز بیست مثقال كمتر است، و به حسب كیلو كه دویست و هفده مثقال صیرفی است 377 كیلو و نیم هفده مثقال و نیم كمتر می شود.



مسأله 17 ـ اگر عین نجس مانند بول و خون یا چیزی كه نجس شده است مانند لباس نجس، به آب كر برسد، چنانچه آن آب، بو یا رنگ یا مزه نجاست را بگیرد، نجس می شود، و اگر تغییر نكند نجس نمی شود.



مسأله 18 ـ اگر بوی آب كر بواسطه غیر نجاست تغییر كند، نجس نمی شود.



مسأله 19 ـ اگر عین نجس مانند خون به آبی كه بیشتر از كر باشد برسد و بو یا رنگ یا مزه قسمتی از آن را تغییر دهد، چنانچه مقداری كه تغییر نكرده كمتر از كر باشد تمام آب نجس می شود، و اگر به اندازه كر یا بیشتر باشد، فقط مقداری كه بو یا رنگ یا مزه آن تغییر كرده نجس است.



مسأله 20 ـ آب فواره اگر متصل به كر باشد، آب نجس را پاك می كند. ولی اگر قطره قطره روی آب نجس بریزد، آن را پاك نمی كند، مگر آن كه چیزی روی فواره بگیرند، تا آب آن قبل از قطره قطره شدن به آب نجس متصل شودو احتیاط مستحب آن است كه آب فواره با آب نجس مخلوط گردد.



مسأله 21 ـ اگر چیز نجس را زیر شیری كه متصل به كر است بشویند، آبی كه از آن چیز می ریزد اگر متصل به كر باشد و بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد و عین نجاست هم در آن نباشد پاك است.



مسأله 22 ـ اگر مقداری از آب كر یخ ببندد و باقی آن به قدر كر نباشد، چنانچه نجاست به آن برسد نجس می شود. و هر قدر از یخ هم آب شود نجس می شود.



مسأله 23 ـ آبی كه به اندازه كر بوده، اگر انسان شك كند از كر كمتر شده یا نه، مثل آب كر است، یعنی نجاست را پاك می كند، و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمی شود. و آبی كه كمتر از كر بوده و انسان شك دارد به مقدار كر شده یا نه حكم آب كر ندارد.



مسأله 24 ـ كر بودن آب به سه راه ثابت می شود: اول آنكه خود انسان یقین كند. دوم آنكه دو مرد عادل خبر دهند. سوم اطمینان از قول كسی كه آب در اختیار او است و به كر بودن آن خبر دهد. مثلاً حمّامی بگوید آب حوض حمام كر است.



2 ـ آب قلــیل

مسأله 25 ـ آب قلیل آبی است كه از زمین نجوشد و از كر كمتر باشد.



مسأله 26 ـ اگر آب قلیل روی چیز نجس بریزد، یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود ولی اگر از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری كه به آن چیز می رسد نجس و هر چه بالاتر از آن است پاك می باشد.



مسأله 27 ـ آب قلیلی كه برای برطرف كردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود و از آن جدا گردد، نجس است. و بنابر اقوی باید از آب قلیلی هم كه بعد از برطرف شدن عین نجاست، برای آب كشیدن چیز نجس روی آن می ریزند، و از آن جدا می شود اجتناب كنند. ولی آبی كه با آن مخرج بول و غائط را می شویند با پنج شرط پاك است. اول آنكه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد. دوم نجاستی از خارج به آن نرسیده باشد. سوم نجاست دیگری مثل خون یا بول یا غائط بیرون نیامده باشد. چهارم ذره های غائط در آب پیدا نباشد. پنجم بیشتر از مقدار معمول، نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.







3 ـ آب جـــاری

مسأله 28 ـ آب جاری آبی است كه از زمین بجوشد و جریان داشته باشد مانند آب چشمه و قنات.



مسأله 29 ـ آب جاری اگر چه كمتر از كر باشد، چنانچه نجاست به آن برسد، تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نكرده پاك است.



مسأله 30 ـ اگر نجاستی به آب جاری برسد، مقداری از آن كه بو یا رنگ یا مزه اش به واسطه نجاست تغییر كرده نجس است. و ظرفی كه متصل به چشمه است اگر چه كمتر از كر باشد پاك است. و آبهای دیگر نهر اگر به اندازه كر باشد یا به واسطه آبی كه تغییر نكرده به آب طرف چشمه متصل باشد، پاك وگرنه نجس است.



مسأله 31 ـ آب چشمه ای كه جاری نیست ولی طوری است كه اگر از آن بردارند باز می جوشد، حكم آب جاری دارد. یعنی اگر نجاست به آن برسد، تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر نكرده پاك است.



مسأله 32 ـ آبی كه كنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است، حكم آب جاری دارد.



مسأله 33 ـ چشمه ای كه مثلاً در زمستان می جوشد و در تابستان از جوشش می افتد، فقط وقتی كه می جوشد حكم آب جاری را دارد.



مسأله 34 ـ آب حوض حمام اگر چه كمتر از كر باشد، چنانچه به خزینه ای كه آب آن به اندازه كر است متصل باشد، مثل آب جاری است.



مسأله 35 ـ آب لوله های حمام و عمارات كه از شیرها و دوشها می ریزد، اگر متصل به كر باشد مثل آب جاری است.



مسأله 36 ـ آبی كه روی زمین جریان دارد، ولی از زمین نمی جوشد چنانچه كمتر از كر باشد و نجاست به آن برسد نجس می شود. اما اگر از بالا با فشار به پائین بریزد، چنانچه نجاست به پائین آن برسد بالای آن نجس نمی شود.







4 ـ آب بــاران

مسأله 37 ـ اگر به چیز نجسی كه عین نجاست در آن نیست یك مرتبه باران ببارد، جائی كه باران به آن برسد پاك می شود. و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست. ولی باریدن دو سه قطره فایده ندارد، بلكه باید طوری باشد كه بگویند باران می آید. و احتیاط مستحب آن است كه باران به حدی باشد، كه بر زمین سخت جاری شود.



مسأله 38 ـ اگر باران به عین نجس ببارد و به جای دیگر ترشح كند، چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد، و بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد پاك است. پس اگر باران بر خون ببارد و ترشح كند، چنانچه ذره ای خون در آن باشد، یا آنكه بو یا رنگ یا مزه خون گرفته باشد نجس می باشد.



مسأله 39 ـ اگر بر سقف عمارت یا روی بام عین نجاست باشد، تا وقتی باران به بام می بارد، آبی كه به چیز نجس رسیده و از سقف یا ناودان می ریزد پاك است. و بعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبی كه می ریزد، به چیز نجس رسیده است نجس می باشد.



مسأله 40 ـ زمین نجسی كه باران بر آن ببارد پاك می شود. و اگر باران بر زمین جاری شود و به جای نجسی كه زیر سقف است برسد، آن را نیز پاك می كند.



مسأله 41 ـ خاك نجسی كه به واسطه باران گل شود پاك است.



مسأله 42 ـ هر گاه آب باران در جائی جمع شود، اگر چه كمتر از كر باشد چنانچه موقعی كه باران می آید، چیز نجسی را در آن بشویند و آب بو یا رنگ یا مزه نجاست نگیرد، آن چیز نجس پاك می شود.



مسأله 43 ـ اگر بر فرش پاكی كه روی زمین نجس است باران ببارد و بر زمین نجس جاری شود، فرش نجس نمی شود و زمین هم پاك می گردد.



5 ـ آب چــاه

مسأله 44 ـ آب چاهی كه از زمین می جوشد، اگر چه كمتر از كر باشد چنانچه نجاست به آن برسد، تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نكرده پاك است ولی مستحب است پس از رسیدن بعضی از نجاستها، مقداری كه در كتابهای مفصل گفته شده، از آب آن بكشند.



مسأله 45 ـ اگر نجاستی در چاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد، چنانچه تغییر آب چاه از بین برود بنابر احتیاط مستحب، موقعی پاك می شود كه با آبی كه از چاه می جوشد مخلوط گردد.



مسأله 46 ـ اگر آب باران یا آب دیگر، در گودالی جمع شود و كمتر از كر باشد، به رسیدن نجاست به آن نجس می شود.



احكام آبــها

مسأله 47 ـ آب مضاف كه معنی آن (در مسأله 15 ) گفته شد، چیز نجس را پاك نمی كند، وضو و غسل هم با آن باطل است.



مسأله 48 ـ آب مضاف هر قدر زیاد باشد، اگر ذره ای نجاست به آن برسد نجس می شود، ولی چنانچه از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری كه به چیز نجس رسیده نجس و مقداری كه بالاتر از آن است پاك می باشد. مثلاً اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند، آنچه به دست رسیده نجس و آنچه به دست نرسیده پاك است.



مسأله 49 ـ اگر آب مضاف نجس، طوری با آب كر یا جاری مخلوط شود كه دیگر آب مضاف به آن نگویند پاك می شود.



مسأله 50 ـ آبی كه مطلق بوده و معلوم نیست مضاف شده یا نه، مثل آب مطلق است، یعنی چیز نجس را پاك می كند، وضو و غسل هم با آن صحیح است و آبی كه مضاف بوده و معلوم نیست مطلق شده یا نه، مثل آب مضاف است، یعنی چیز نجس را پاك نمی كند، وضو و غسل هم با آن باطل است.



مسأله 51 ـ آبی كه معلوم نیست مطلق است یا مضاف و معلوم نیست كه قبلاً مطلق بوده یا مضاف نجاست را پاك نمی كند، وضو و غسل هم با آن باطل است. ولی اگر به اندازه كر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حكم به نجس بودن آن نمی شود.



مسأله 52 ـ آبی كه عین نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن را تغییر دهد، اگر چه كر یا جاری باشد نجس می شود. ولی اگر بو یا رنگ یا مزه آب، به واسطه نجاستی كه بیرون آن است عوض شود، مثلاً مرداری كه كنار آب است بوی آن را تغییر دهد نجس نمی شود.



مسأله 53 ـ آبی كه عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن را تغییر داده، چنانچه به كر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران از ناودان در آن جاری شود، و تغییر آن از بین برود پاك می شود.



مسأله 54 ـ اگر چیز نجسی را در كر یا جاری آب بكشند، آبی كه بعد از بیرون آوردن از آن می ریزد پاك است.



مسأله 55 ـ آبی كه پاك بوده و معلوم نیست نجس شده یا نه پاك است. و آبی كه نجس بوده و معلوم نیست پاك شده یا نه نجس است.



مسأله 56 ـ نیم خورده سگ و خوك و كافر نجس و خوردن آن حرام است و نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاك و خوردن آن مكروه می باشد. مگر نیم خورده گربه كه خوردن آن كراهت ندارد.